Aplikacja kuratorska jest jedną z aplikacji prawniczych, które są dostępne w Polsce. W praktyce jest to szkolenie, które można odbyć po ukończeniu studiów prawniczych, możemy je również porównać do studiów podyplomowych. Podstawowym celem omawianej aplikacji jest oczywiście przygotowanie danej osoby do prawidłowego wykonywania zawodu kuratora sądowego. Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady odbywania aplikacji kuratorskiej jest ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych.
Spis treści:
- Na czym polega aplikacja kuratorska?
- Ile trwa aplikacja kuratorska?
- Jaki jest koszt aplikacji kuratorskiej?
- Jak wygląda egzamin na kuratora?
- Co można robić po aplikacji kuratorskiej?
- Podsumowanie
Na czym polega aplikacja kuratorska?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami aplikacja kuratorska ma na celu:
- praktyczne zapoznanie aplikanta z organizacją i działalnością sądu, zakładów dla nieletnich, placówek opiekuńczo-wychowawczych i leczniczo-terapeutycznych oraz zakładów penitencjarnych,
- teoretyczne oraz praktyczne zaznajomienie aplikanta z zadaniami kuratora sądowego,
- pogłębienie wiedzy aplikanta z zakresu metodyki pracy kuratorskiej,
- sprawdzenie przydatności aplikanta do wykonywania zawodu
Kurator okręgowy określa ramowy plan przebiegu aplikacji kuratorskiej. Aplikant kuratorski pozostaje pod patronatem kuratora zawodowego wyznaczonego przez kierownika zespołu kuratorskiego. Patron aplikanta kuratorskiego:
- ustala w porozumieniu z kierownikiem zespołu plan przebiegu aplikacji,
- nadzoruje pracę aplikanta,
- opiniuje aplikanta.
Aplikacja kuratorska należy do szczególnego rodzaju szkoleń prawniczych, ponieważ w ramach jej odbywania dochodzi do zatrudnienia aplikanta – czego nie zawsze można doświadczyć w przypadku innych aplikacji korporacyjnych.
Prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii kuratora okręgowego, zatrudnia aplikanta kuratorskiego na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas określony, uwzględniając możliwość jej rozwiązania przed upływem terminu. W uzasadnionych wypadkach prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii kuratora okręgowego, może skrócić aplikację kuratorską do 9 miesięcy, jeżeli aplikant został w tym okresie należycie przygotowany do egzaminu kuratorskiego, uzyskując pozytywną ocenę z przebiegu aplikacji.
Aplikantem kuratorskim może zostać ten, kto przedłoży informację z Krajowego Rejestru Karnego na swój temat oraz odpowiada warunkom określonym w ustawie o kuratorach sądowych, a więc:
- posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
- jest nieskazitelnego charakteru,
- jest zdolny ze względu na stan zdrowia do pełnienia obowiązków kuratora zawodowego,
- ukończył wyższe studia magisterskie z zakresu nauk pedagogiczno-psychologicznych, socjologicznych lub prawnych albo inne wyższe studia magisterskie i studia podyplomowe z zakresu nauk pedagogiczno-psychologicznych, socjologicznych lub prawnych.
Jak wygląda egzamin na kuratora?
W przypadku aplikacji kuratorskiej nie jest stosowany egzamin wstępny, tak jak przy innych aplikacjach prawniczych. Wystarczające jest zatem ukończenie określonego kierunku studiów oraz złożenie wniosku o przyjęcie w poczet aplikantów kuratorskich.
Ile trwa aplikacja kuratorska?
Aplikacja kuratorska jest najkrócej trwającą aplikacją prawniczą – trwa bowiem dokładnie tylko 1 rok. Pamiętajmy jedna, że czas trwania aplikacji może zostać przedłużony na wniosek aplikanta na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy, jeżeli aplikant nie przystąpił do egzaminu lub nie zdał go w pierwszym terminie. W uzasadnionych wypadkach prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii kuratora okręgowego, może także rozwiązać umowę z aplikantem kuratorskim w terminie wcześniejszym, jeżeli przebieg aplikacji wskazuje nieprzydatność aplikanta do kuratorskiej służby sądowej.
W trakcie odbywania aplikacji kuratorskiej aplikant jest zobowiązany do:
- uczestnictwa w szkoleniu teoretycznym, ze szczególnym uwzględnieniem metodyki pracy kuratora sądowego, organizacji wymiaru sprawiedliwości, przepisów prawnych dotyczących działalności kuratorów sądowych oraz innych wiadomości potrzebnych do wykonywania zawodu kuratora sądowego, a także praktycznym, ze szczególnym uwzględnieniem udziału w rozprawach sądowych i w wysłuchiwaniu nieletnich przez sędziego oraz pobytu w zamkniętych zakładach i placówkach pobytu swoich podopiecznych, w szczególności na terenie zakładów karnych, placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz leczniczo-rehabilitacyjnych,
- dokonywania oceny przebiegu spraw znajdujących się w postępowaniu rozpoznawczym i wykonawczym w ramach pracy zespołu,
- zapoznania się z rejonem pracy kuratora — patrona oraz zadaniami wynikającymi z jego zakresu czynności,
- przyswojenia zasad prowadzenia dokumentacji kuratorskiej,
- nawiązywania kontaktów z instytucjami zajmującymi się wychowaniem, profilaktyką i resocjalizacją,
- zapoznawania się z organizacją i formami pracy ośrodka kuratorskiego,
- udziału w posiedzeniach zespołu i naradach organizowanych dla kuratorów sądowych,
- wykonywania innych czynności zleconych przez przełożonych.
Jaki jest koszt aplikacji kuratorskiej?
Pobieranie nauki w ramach aplikacji kuratorskiej jest bezpłatne – odróżnia to aplikację kuratorską od większości pozostałych rodzajów aplikacji prawniczych. Co więcej, aplikant kuratorski otrzymuje zatrudnienie we wskazanym sądzie okręgowym, za co pobiera stosowne wynagrodzenie. Pensja takiego aplikanta jest jednak niższa niż kwota 2800 zł brutto miesięcznie.
Jak wygląda egzamin na kuratora?
Aplikacja kuratorska ma na celu przygotowanie danej osoby do wykonywania zawodu kuratora sądowego. Wcześniej należy jednak zdać stosowny egzamin państwowy, który pozwala nabyć pełne uprawnienia kuratora zawodowego.
Egzamin kuratorski odbywa się w terminie wyznaczonym przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, w miesiącu poprzedzającym upływ okresu aplikacji. Egzamin pisemny odbywa się w obecności i pod nadzorem co najmniej 2 członków komisji egzaminacyjnej, a egzamin ustny – przed komisją egzaminacyjną. Stosuje się następującą skalę ocen:
- pozytywne: bardzo dobra, dobra, dostateczna,
- niedostateczna.
W razie niedostatecznego wyniku egzaminu aplikant może przystąpić jeden raz do ponownego jego składania, w ciągu 6 miesięcy od dnia egzaminu poprzedniego.
Egzamin pisemny polega na opracowaniu analizy akt sprawy oraz przygotowaniu stosownego wniosku procesowego lub innego pisma, którego przygotowanie należy do zadań kuratora sądowego. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu ustnego jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego.
Egzamin ustny obejmuje sprawdzenie znajomości metodyki pracy kuratora sądowego, organizacji wymiaru sprawiedliwości, przepisów prawnych dotyczących działalności kuratorów sądowych oraz innych wiadomości potrzebnych do wykonywania zawodu kuratora sądowego.
Z przebiegu i wyników egzaminu sporządza się protokół, który podpisują wszyscy członkowie komisji egzaminacyjnej.
Co można robić po aplikacji kuratorskiej?
Celem aplikacji kuratorskiej jest przygotowanie danej osoby do wykonywania zawodu kuratora sądowego. Co do zasady więc ukończenie tej aplikacji powiązane wraz ze zdanym egzaminem zawodowym oznaczają możliwość zatrudnienia byłego aplikanta jako kuratora zawodowego. Oczywiście nie jest to obowiązek, stąd osoba, która ukończyła aplikację kuratorską, może obrać inny kierunek swojej ścieżki zawodowej.
Z racji tego, iż aplikacja kuratorska nie jest przeznaczona wyłącznie dla osób, które ukończyły studia prawnicze, ścieżka kariery byłego aplikanta kuratorskiego nie musi ograniczać się do wykonywania zawodu związanego z prawem. Jeśli aplikantem był absolwent studiów psychologicznych, pedagogicznych lub socjologicznych to właśnie w tych kierunkach może on kształtować swoją ścieżkę kariery zawodowej.
Podsumowanie
Aplikacja kuratorska jest jedną z form aplikacji prawniczych w Polsce. Możemy ją porównać do studiów podyplomowych, podczas których aplikant zdobywa wiedzę i doświadczenie przydatne w wykonywania obowiązków kuratora zawodowego w przyszłości. Aplikacja ta jest darmowa, zaś aplikant zyskuje zatrudnienie we wskazanym sądzie okręgowym. Czas trwania tego szkolenia wynosi rok i kończy się ono państwowym egzaminem zawodowym na kuratora.
Sprawdź też, jak wyglądają inne aplikacje prawnicze:
